NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ VỎ TRỨNG? LÀM THẾ NÀO ĐỂ NHẬN BIẾT VÀ KHẮC PHỤC 6 TÌNH TRẠNG THIẾU HỤT DINH DƯỠNG Ở ĐÀN GÀ ĐẺ

Giới thiệu

Chất lượng vỏ trứng là một yếu tố quan trọng trong sản xuất trứng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng trứng nguyên vẹn và có thể bán được từ một đàn gà. Vỏ trứng kém chất lượng dẫn đến tình trạng trứng nứt vỡ, biến dạng và khiếm khuyết, gây ra những tổn thất kinh tế đáng kể cho người chăn nuôi. Trong khi có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng vỏ trứng, thiếu hụt dinh dưỡng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của vỏ trứng yếu và bất thường. Bài viết này sẽ khảo sát sáu tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng chính thường dẫn đến chất lượng vỏ trứng kém ở gà đẻ: thiếu canxi, mất cân bằng photpho, thiếu vitamin D, thiếu magiê, thiếu protein và thiếu mangan.

Thiếu canxi

Canxi là khoáng chất quan trọng nhất đối với hình thành vỏ trứng, chiếm hơn 90% trọng lượng vỏ trứng. Gà đẻ có nhu cầu rất cao về canxi để tạo ra vỏ trứng hàng ngày. Trung bình, mỗi ngày một con gà cần lên đến 4,5-gram canxi cacbonat để hình thành vỏ trứng.

Thiếu canxi là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra chất lượng vỏ trứng kém ở đàn gà đẻ. Khi lượng canxi nạp vào không đủ, gà không thể lắng đọng đủ canxi cacbonat lên màng vỏ trứng để tạo thành một lớp vỏ hoàn chỉnh, cứng cáp. Điều này dẫn đến tình trạng trứng lỏng vỏ, mỏng vỏ và không vỏ.

Một số yếu tố chính có thể góp phần gây ra tình trạng thiếu canxi ở gà đẻ:

• Mức canxi không đủ trong thức ăn (ít hơn 3,5-4% canxi)
• Lượng thức ăn nạp vào thấp hoặc khó khăn trong việc tiếp cận thức ăn
• Thiếu các nguồn bổ sung canxi như vỏ hàu hay vôi
• Giảm hấp thu canxi qua ruột do tuổi tác, căng thẳng hoặc bệnh tật

Các dấu hiệu cho thấy đàn gà có thể bị thiếu canxi bao gồm:

• Tăng số lượng trứng lỏng vỏ và mỏng vỏ
• Trứng không vỏ
• Sản lượng trứng giảm
• Khối lượng trứng giảm
• Tỷ lệ trứng bị vỡ tăng

Để ngăn ngừa tình trạng thiếu canxi, thức ăn cho gà đẻ nên chứa 3,5-4,5% canxi, với ít nhất 10% lượng thức ăn đến từ các nguồn giàu canxi như vôi hay vỏ hàu. Nguồn bổ sung tự do chọn như vỏ hàu hay vôi cũng cần được cung cấp. Mức độ canxi cần được theo dõi cẩn thận và cân bằng với lượng photpho nạp vào.

Mất cân bằng photpho

Trong khi canxi là khoáng chất chính cho việc hình thành vỏ trứng, mức độ photpho cũng đóng vai trò quan trọng trong chất lượng vỏ. Tỷ lệ canxi:photpho lý tưởng trong khẩu phần ăn của gà đẻ là từ 6:1 đến 10:1.

Khi lượng photpho tiêu thụ quá mức so với canxi, nhiều canxi hơn sẽ liên kết với photpho, dẫn đến lượng canxi có sẵn để hình thành vỏ trứng bị giảm. Mức độ photpho cao trong thức ăn cũng ức chế quá trình hydroxyl hóa vitamin D, làm giảm hấp thu canxi.

Tỷ lệ canxi:photpho mất cân bằng có thể dẫn đến các khuyết tật vỏ trứng sau:

• Vỏ mềm, mỏng
• Sự kết tinh vô định và các kết tủa canxi
• Trứng không vỏ trong các trường hợp nghiêm trọng

Để ngăn ngừa vấn đề, khẩu phần ăn của gà đẻ nên chứa 0,35-0,45% photpho có thể hấp thu được, với tỷ lệ cân đối đúng với canxi. Tổng lượng photpho từ tất cả các nguồn không vượt quá 0,6%.

Thiếu vitamin D

Vitamin D rất cần thiết cho quá trình chuyển hóa và hấp thu canxi. Nếu không có đủ vitamin D, gà sẽ không thể sử dụng đúng cách lượng canxi có trong thức ăn để tạo vỏ trứng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu vitamin D bao gồm:

• Mức độ vitamin D3 trong thức ăn không đủ
• Thiếu ánh nắng trực tiếp
• Giảm tổng hợp do bệnh gan
• Oxi hóa vitamin D trong thức ăn

Các dấu hiệu của tình trạng thiếu vitamin D:

• Trứng lỏng vỏ, mỏng vỏ
• Trứng không vỏ
• Xương giòn, dễ gãy
• Sản lượng trứng giảm

Khẩu phần ăn của gà đẻ cần cung cấp tối thiểu 2500 IU vitamin D3 trên mỗi kg thức ăn. Mức độ có thể cần tăng lên đến 5000 IU/kg đối với gà không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Việc bảo quản và xử lý thức ăn đúng cách là rất cần thiết để ngăn ngừa quá trình oxy hóa vitamin D theo thời gian.

Thiếu magiê

Magiê đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa canxi và hình thành vỏ trứng. Nó tham gia vào việc vận chuyển canxi qua màng tế bào và hoạt động của enzyme carbonic anhydrase, cung cấp các ion bicarbonat cần thiết cho quá trình hình thành canxi cacbonat.

Tình trạng thiếu magiê có thể xảy ra khi khẩu phần ăn của gà đẻ thiếu magiê, hoặc khi các yếu tố như căng thẳng và bệnh tật làm giảm hấp thu magiê.

Các dấu hiệu của tình trạng thiếu magiê bao gồm:

• Giảm độ dày và cứng của vỏ trứng
• Sự kết tinh vô định của vỏ trứng
• Trứng lỏng vỏ, mỏng vỏ hoặc không vỏ
• Sản lượng trứng giảm

Khẩu phần ăn của gà đẻ cần cung cấp tối thiểu 0,2% magiê từ các nguồn như đolomit, magiê oxit hoặc magiê sunfat. Mức độ magiê cần được cân bằng với canxi và photpho. Cung cấp đủ magiê cho gà cải thiện cả chất lượng vỏ trứng và sản lượng trứng.

Thiếu protein

Trong khi canxi là thành phần cấu trúc chính của vỏ trứng, vỏ cũng chứa các protein tạo nên ma trận sợi. Màng vỏ cũng chủ yếu là protein.

Chế độ ăn thiếu protein có thể dẫn đến các khuyết tật vỏ trứng sau:

• Vỏ mỏng hoặc lỏng
• Hình dạng và sự kết tinh bất thường
• Độ bền vỏ giảm

Điều này xảy ra bởi vì thiếu protein làm suy yếu sự phát triển của tuyến vỏ trứng và giảm tiết màng vỏ trứng. Thiếu protein cũng hạn chế khả năng của gà trong việc sản xuất các protein ma trận của vỏ trứng.

Các khẩu phần cho gà đẻ cần cung cấp 16-18% protein từ các nguồn chất lượng cao. Các axit amin như metionin và cystein đặc biệt quan trọng đối với chất lượng vỏ trứng, vì chúng cần thiết để sản xuất các protein vỏ trứng giống như keratin.

Thiếu mangan

Mangan là một khoáng chất vi lượng đóng vai trò trong quá trình hình thành xương và sụn. Nó tham gia vào các hệ enzyme cần thiết cho quá trình hình thành vỏ trứng.

Các dấu hiệu của tình trạng thiếu mangan bao gồm:

• Vỏ mỏng, lỏng, độ bền giảm
• Sự kết tinh không đều của vỏ
• Sản lượng trứng giảm

Khẩu phần ăn của gà đẻ nên cung cấp 60-100 mg/kg mangan để hỗ trợ chất lượng vỏ trứng. Các nguồn mangan hữu cơ như methionine mangan dễ hấp thụ hơn các dạng vô cơ như mangan oxit.

Kết luận

Tóm lại, tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng canxi, photpho, vitamin D, magiê, protein và mangan đều có thể góp phần gây ra các vấn đề về chất lượng vỏ trứng phổ biến như vỏ mềm, mỏng hoặc kết tinh không đều. Việc cân nhắc cẩn thận về dinh dưỡng, kiểm tra và theo dõi đàn gà là rất cần thiết để ngăn ngừa các tình trạng thiếu hụt này và duy trì chất lượng vỏ trứng tối ưu ở đàn gà đẻ. Cung cấp đủ mức độ các chất dinh dưỡng then chốt này cho gà hỗ trợ một lớp vỏ trứng chắc khỏe, nguyên vẹn và giảm thiểu tối đa tình trạng trứng bị nứt, vỡ và không thể bán được.

Ecovet Team Tổng hợp